در قسمت قبلی فهرست پیشنهاد کتاب به ۵ کتابی که باید در محرم بخوانید پرداختیم، و اکنون در آستانه ایام سوگواری شهیدان کربلا به معرفی ۵ کتاب عاشورایی دیگر میپردازیم؛ همانا که بهترین راه پیروی از پرچمداران هر آئینی، شناخت و مطالعه درباره آنان و آنچه انجام دادند، است.
کتاب ماه به روایت آه
اگرچه ابوالفضل زرویی نصرآباد، شاعر و نویسنده معاصر بیشتر در حوزه طنزنویسی شناخته شده اما در این اثر خود که یکی از جدیدترین آثارش به حساب میآید، به فرازهایی از زندگی و شخصیت حضرت ابوالفضل (ع) پرداخته است.
نویسنده برای نوشتن این کتاب بر منابع تاریخی دست اول تکیه کرده است و با فیش برداری از بیش از شصت کتاب، پرهیز از زیاده گویی و وارد کردن نگاه احساسی، سعی کرده است کتابی خواندنی و در عین حال قابل اعتماد فراهم آورد.
نکته جالب توجه در این کتاب این است که برخلاف آنچه انتظار میرود، از دانستههای تکراری و حتی از شهادت این حضرت سخنی به میان نیامده است و به شیوه زندگی و رفتار ایشان با خانواده مادری، کودکی، ازدواج، فرزندان، برادرانشان و همینطور حیطه دانش و معرفت و جایگاه آن حضرت در میان اهل بیت و مسلمانان آن روزگار سخن گفته شده است.
زرویی نصرآباد در «کتاب ماه به روایت آه» خود در دوازده فصل جداگانه که هر کدام روای مختص به خود را نیز دارد، به ناگفتههایی از قبل و بعد از شهادت حضرت عباس (ع) میپردازد. راویان این کتاب عبارتند از: مسلم بن عقیل، فاطمه کلابیه، حضرت زینب، امام حسین علیه السلام، ام کلثوم، لبابه، عبدالله بن ابی محلّ، کزمان، شبث بن ربعی، سرجون، عبیدالله بن عباس و زید بازرگان؛ تمام این دوازده راوی به جز زید بازرگان شخصیتهای واقعی هستند.
یک ویژگی دیگر که این کتاب را خواندنیتر میکند، ذکر وقایع به تاریخ شمسی است؛ این مسئله موجب درک بهتر خواننده ایرانی از زمان وقوع اتفاقات یادشده میشود.
این کتاب در ۱۹۲ صفحه و توسط نشر نیستان، برای اولین بار در سال ۱۳۹۶ منتشر شده است و در یکسال به نوبت چاپ هفتم خود رسیده است و توسط خوانندگان سایت گودریدز نمره ۴.۵ از ۵ را کسب کرده است.
کتاب جامه دران
شعر همیشه به دلیل آهنگین بودن و وزن خاصش، با لایههای عمیقتری از احساسات ما ارتباط برقرار میکند؛ به همین دلیل است که در تعزیهها و مراسمات مذهبی و عزاداریهای این ایام، عمدتا از شعرهای مرتبط و آئینی استفاده میشود.
مجموعه اشعار آئینی جامه دران توسط سعید بیابانکی سروده شده است و منتخبی از غزلیات، مثنویها و چهارپاره های آئینی وی با موضوعات مذهبی را شامل میشود.
این کتاب دربردارنده ۳۵ شعر است و همینطور اشعار نغز و دلنشینی را در باب واقعه عاشورا در خود جای داده است.
سعید بیابانکی سعی کرده است در کتاب خود، هم اشعار مناسب این عزارداریها را ارائه دهد و همینطور مخاطبانی که با اشعار مفهومی و عمیقتر ارتباط برقرار میکنند را جذب کند.
این کتاب در ۸۰ صفحه و در انتشارات فصل پنجم به چاپ رسیده و تاکنون پنج نوبت تجدید چاپ شده است. بخشی از کتاب:
برپا شده است در دل من خیمه غمی
جانم چه نوحه و چه عزا و چه ماتمی
عمری است دلخوشم به همین غم که در جهان
غیر از غمت نداشته ام یار و همدمی
گفتی شکار آتش دوزخ نمی شود
چشمی که در عزای تو لب تر کند نمی
دستی به زلف دسته زنجیرزن بکش
آشفته ام میان صفوف منظمی
می خوانی ام به حکم روایات روشنی
می خواهمت مطابق آیات محکمی
ذی الحجه اش درست به پایان نمی رسد
تقویم اگر نداشته باشد محرمی
کتاب از مدینه تا مدینه (مقتل عاشورا)
کتاب از مدینه تا مدینه توسط محمد مهدی تاج لنگرودی نوشته شده است و به نقد و بررسی روایات، احادیث و چگونگی واقعه کربلا میپردازد که مصایب و مشکلات و آنچه برحضرت سیدالشهداء و خاندان و یاران وی رفته، میپردازد.
محتوای اصلی کتاب همانگونه که از اسم کتاب برمیآید، به حرکت امام از مدینه و بازگشت خاندان وی پس از اسارت به مدینه است.
عمده عناوین و مباحثی که در این کتاب مطرح شدهاند، عبارتند از: مقدمات حرکت حضرت از مدینه به مکه، ورود به مکه، مأموریت مسلم و شهادت او، شهادت فرزندان مسلم، حرکت امام به سوی عراق، جریان حر بن یزید ریاحی در مسیر حجاز و عراق، ورود به کربلا، برخوردهای ارشادی حضرت، وقایع شب عاشورا، شهادت حر، شهادت اصحاب، ذکر مصیبت علیاکبر(ع)، شهادت قاسم، ابوالفضل، علیاصغر، وداع حضرت با زینالعابدین(ع)، شهادت امام حسین(ع)، صحنههای سوزناک عصر عاشورا، سر مطهر امام در تنور خانه خولی، دفن اجساد طاهره، ورود اسرا به کوفه، خطبه حضرت زینب(س)، ورود سرها به مجلس ابنزیاد، عبداللهبن عفیف مدافع حریم اهل بیت(ع)، زندان کوفه و اسران اهل بیت، اسیران در شام، جریان دیر راهب، خطبه حضرت زینب(س) در مجلس یزید، ذکر مصیبت حضرت رقیه(س)، خطبه حضرت زینالعابدین(ع)، مجلس عزای امام حسین(ع) در شام، خواستههای حضرت زینب، زیارت جابر از کربلا، گفتار مورخین درباره سر مقدس سیدالشهدا(ع)، بازگشت اهل بیت(ع) به مدینه.
کتاب از مدینه تا مدینه سال ۱۳۹۶ در ۲۸۰ صفحه توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده است و تاکنون شش مرتبه تجدید چاپ شده است.
کتاب شکوه عشق (تاریخ و شعر عاشورا)
امیر اسماعیل آذر، استاد مطرح زبان و ادبیات فارسی با گرد هم آوردن مجموعه اشعاری درباره تاریخ و شعر عاشورا وقایع اتفاق افتاده از زمان مرگ معاویه تا ظهر عاشورا را روایت میکند.
کتاب شکوه عشق که در واقع راوی تاریخ و شعر عاشوراست، به خوبی مرثیه و مرثیه سرایی، حماسه های مذهبی، اشعار حماسی و تعذیه و نوحه، مدیحه سرایی ها و …. را با جامعیتی کم نظیر مورد نقد و بررسی قرار داده است و از این رو منبع جامعی برای مطالعه و مرور اشعار ناب فارسی با موضوع مرثیه به شمار میرود.
هدف استاد آذر در نوشتن این کتاب و جمعآوری مرثیههای عاشورایی، فراهم آوردن کتابی بوده است که به دور از اغراق اشعاری که در برخی مداحیها استفاده میشوند، به آنچه واقعا در حماسه جاویدان حسینی گذشته است پرداخته شود و مستند به جنبههای تاریخی باشد.
آقای آذر در پیشگفتار کتاب خود، اینچنین مینویسد:
مدتها بود تصمیم داشتم یادداشتهایی را که پیرامون شعر دینی نوشته بودم، به صورت مقاله چاپ کنم. با مطالعه ی مجدد دریافتم که در زمینه ادبیات شعر مذهبی یا کاری نشده یا اگر شده جامعیت نداشته است. من هم نه می توانستم و نه مقدور بود تا یک کار جامع طرح ریزی و اجرا کنم. چرا؟
برای اینکه موضوعی با گستردگی شعر دینی از دیدگاههای فراوان قابل بررسی و تحقیق است. در این کتاب سعی کردم به گونه های شعری در پاره ای از موارد، از جمله شعر تعزیه ، شعر نوحه ها، شعرهایی که برای مراسم مذهبی ، از جمله سینه زنی، به کار می رود، بپردازم. نظر شاعران، خاصه شاعران معاصر، در شکل گرفتن حماسه ها و شعرهای مذهبی در این مجموعه مورد توجه قرار گرفت، با نگاهی جدید تحلیل و عرضه شده است. مقوله ی تاریخ و شعر عاشورا را بارها در طول تاریخ به رشته تحریر در آورده اند، ولی آنچه که در کتاب شکوه عشق مورد توجه قرار گرفته نوشتن تاریخی مجمل ولی با جامعیت نسبی است.
کتاب شکوه عشق در ۶۳۲ صفحه و توسط انتشارات سخن به چاپ رسیده است.
مشاهده آثار بیشتر از زندگی حسین (ع) در گاج مارکتCopyRight Original Article منبع اصلی و رعایت قانون کپی رایت