تمرکز، چیزی است که دانشآموزان و دانشجویان بسیاری از نداشتن آن گله دارند و شاید عدم نتیجه مطلوب از درس خواندن را مربوط به آن میدانند.
این تفکر صحیح است؛ زیرا اگر شما ۱۰ ساعت هم مطالعه داشته اما تمرکز نداشته باشید، آن درس خواندن حتی اندازه ۱ ساعت مطالعه با تمرکز کافی هم موثر نخواهد بود! اگرچه ممکن است تمرکز هنگام مطالعه سخت به نظر برسد، اما با ما همراه باشید تا در این مقاله با هفت راهکار کاربردی که باید پیش از مطالعه مفید انجام دهید، آشنا شوید.
مقدمات آماده شدن برای مطالعه
۱- شاید شنیده باشید که برخی افراد هنگام درس خواندن به نقوش فرشی که سالها آن را دیدهاند بیشتر دقت میکنند تا صفحات کتاب!
به همین دلیل بهتر است یک محیط مناسب برای مطالعه خود داشته باشید و سعی کنید تا حد ممکن عوامل حواس پرتی را از آن محل حذف کنید. ممکن است این محل یک کتابخانه عمومی نزدیک به محل زندگیتان باشد.
این کار باعث میشود که ذهن شما شرطی شود و پس از قرار گرفتن در آن محل و مشاهده وسایل تکراری، به صورت خودکار ذهنتان تمرکز بیشتری برای مطالعه داشته باشد. به علاوه چون مواردی که موجب حواسپرتی شما میشوند، در آنجا کم است پرش ذهن کمتری خواهید داشت.
نکته مهم در انتخاب محل مخصوص به مطالعه این است که هرکس برای خود اولویتهایی دارد. برخی دوست دارند در سکوت درس بخوانند و برای برخی دیگر شلوغی محیط آزاردهنده نیست؛ بنابراین اگر دوست شما در محلی ساکت درس میخواند و موفق است، لزوما شما هم در آن شرایط تجربه موفقی نخواهید داشت!
در ضمن شما در ابتدای کار، عادتهای مطالعاتی خود را نمیدانید، پس درس خواندن را در شرایط مختلف آزمایش کنید، درس خواندن با موسیقی و بدون آن را امتحان کنید، بهتنهایی یا با گروهی از دوستان مطالعه کنید و نتیجه را مقایسه کنید تا بهترین حالت را انتخاب کنید. مطمئن باشید توانایی شما برای تمرکز و مطالعه مفید در محیطهای مختلف به سرعت خود را نشان میدهد.
راهکار اول: از همین حالا یک محل مخصوص با کمترین عوامل حواسپرتی را برای درس خواندن خود آماده کنید. یادتان باشد تقلید را در این زمینه کنار بگذارید!
۲- قبل از شروع درس خواندن هر چیزی را که برای مطالعه نیاز دارید، آماده کنید.
این موارد میتواند شامل کتاب درسی، کتاب کمک درسی، ماژیک هایلایتر، دفترچه یادداشت، نمونه سوال و چیزهایی از این قبیل باشد.
به علاوه موارد یاد شده، میتوانید خوراکیهایی مثل آجیل، میوه خشک و یک بطری آب کنار دست خود داشته باشید.
این موارد به شما کمک میکند تا هنگام نیاز از جای خود بلند نشوید و دوباره زمانی را برای متمرکز شدن صرف نکنید.
راهکار دوم: زمانی شروع به خواندن کنید که تمامی وسایل مورد نیاز برای مطالعه را در محلی که مخصوص به خواندن است، گردآوری کرده باشید.
۳- محل مطالعه خود را تمیز نگه دارید.
همانطور که گفتیم، عاملی که باعث میشود حواس پرتی شما در آن محل به حداقل برسد، عادت داشتن شما به شکل همیشگی آن است؛ حال تصور کنید اتاقی دارید که در آن درس میخوانید، اما چون آن را مرتب نمیکنید، هر بار یک شکل جدید دارد!
ظروف خالی غذا، زبالههای کاغذی و چرکنویسها هم شامل این موارد هستند.
راهکار سوم: مراقب تمیز ماندن مکان مطالعه خود باشید.
۴- استفاده از وسایل الکترونیکی غیر ضروری را کنار بگذارید.
هر وسیله الکترونیکی که به آن نیازی ندارید، خاموش کنید؛ به خصوص تلفنهای همراه، وسایل پخشکننده موسیقی و همینطور کامپیوتر (به شرطی که برای مطالعه به آن نیاز نداشته باشید). موبایل خود را هنگام مطالعه، از دسترس خارج کنید.
راهکار چهارم: خودتان هم میدانید اگر وسط درس خواندن بخواهید گوشی موبایل خود را چک کنید و یا با کامپیوتر نگاهی کوتاه به صفحات وب بیندازید، هنگامی که آن را به کنار میگذارید و به ساعت نگاه میکنید، میبینید که چند ساعت خود را بیهوده از دست دادهاید.
۵- طبق برنامه خود پیش بروید.
یک برنامهریزی دقیق و اصولی تنظیم کنید و طبق آن پیش بروید؛ این کار باعث میشود تا زمان مطالعه خود را به یک عادت تبدیل کنید. شرطی شدن سیستم بدنی اینجا هم به کمک شما میآید و کمک میکند تا علاوه بر اینکه امکان مدیریت انرژی خود را بهدست بیاورید، ذهنتان به متمرکز شدن برای درس خواندن عادت کند.
برای این کار لازم است تا اصول برنامهریزی را بیاموزید؛ میتوانید راهکارهایی برای تنظیم یک برنامه ریزی درسی خوب را در اینجا بخوانید.
راهکار پنجم: نوشتن برنامه به عهده خودتان؛ یاد بگیرید خوب برنامهریزی کنید و به انجام آن وفادار باقی بمانید.
۶- یک همراه برای درس خواندن پیدا کنید.
گاهی اوقات مرور مطالب با شخص دیگری میتواند به شکستن یکنواختی مطالعه کمک کند، گاهی میتوانید از او برای توضیح دادن مطالبی که یادگیری آن برایتان دشوار است، کمک بگیرید.
دوست و همراهی که پشتکار داشته باشد، میتواند به شما کمک کند تا به درس خواندن ادامه دهید و روی هدف و وظیفهتان تمرکز کنید.
دوستی را برای همراهی در مطالعه پیدا کنید که تمرکز و پشتکار خوبی داشته باشد. ممکن است دانشآموزان فعال کلاس بتوانند همراه خوبی در این راه برای شما باشند. به این ترتیب، شما همیشه مجبور میشوید تا با او تناسب داشته باشید.
راهکار ششم: یک همراه واقعی میتواند انرژی شما را در این راه حفظ کند و روند شما را در این مسیر سرعت بخشد.
۷- به خود انگیزه بدهید.
قبل از اینکه مطالعه خود را شروع کنید، به چیزی که میتواند برای شما به عنوان پاداش باشد، فکر کنید. این پاداش و محرک میتواند چیزهای کوچکی مثل زنگ زدن به یک همکلاسی، شام درست کردن یا گوش دادن به موسیقی باشد. این کارهای کوچک میتواند خصوصا در ابتدای سال تحصیلی که تازه از تعطیلات تابستانی بازگشتهاید و احتمالا هنوز به مطالعه پیوسته عادت ندارید، به شما انگیزه دهد تا برنامه نوشته شده خود را به پایان برسانید.
راهکار هفتم: قدرت پاداشهای کوچک را دست کم نگیرید!
خرید «کتاب های کمک درسی» از گاج مارکت